Ruiny renesansowego zamku wzniesionego około 1523 roku w miejscu gdzie wcześniej istniał zamek lub gród. Przebudowywany w XVIII i XIX wieku, zniszczony pod koniec II wojny światowej. Zbudowany na czworoboku z prostokątną wieżą od strony wschodniej, otoczony fosą z wodą.
W północno-wschodniej części wsi, tej polskiej, na wyspie otoczonej wodą, już z pociągu widać ruiny renesansowego dworu.W dokumencie z 1323 r. pojawił się jako świadek niejaki Jesco von Smolz. Potem wieś podzielona była na Smolec Niemiecki (Wielki) i Polski (Mały). Najstarsza nazwa pierwszego pojawiła się w 1343 r. i brzmiała Schmolcz teutonica, natomiast drugiego pochodzi z 1337 i znana była jako Smoicz Polonica-li. Po II wojnie światowej przez krótki okres miejscowość nazywano Smolicami Śląskimi.
Do początku XV w. właścicielem Smolca Polskiego był niejaki Nikłaś Gotke, który w 1420 r. sprzedał majątek wrocławskim mieszczanom. W roku 1523 wieś stała się własnością rodziny von Saurma, w końcu XVIII w. właścicielem był major von Pfeil. W pierwszej połowie ub. wieku (1830 r.) właścicielem dóbr był KarI Ludwig hr von Kónigsdorf. W roku 1844 zamek z całym majątkiem (obie wsie) kupił za 116 500 reńskich talarów kupiec KarI Gideon von Wallenberg-Pachały (Do rodziny tej należał m.in. pałac przy ul. Karola Szajnochy 10 we Wrocławiu (ob. Biblioteka Uniwersytecka)), projektowany przez K. G. Langhansa. Elewacja frontowa (wg Junga) Frontfassade (nach Jung)) i w rękach jego rodziny dobra pozostały aż do 1945 r.
Po raz pierwszy umocniony dwór był wzmiankowany w 1357 r. Pod datami 1373 i 1420 określany jest jako dwór obwałowany. Około roku 1523 dotychczasowy obiekt został gruntownie przekształcony na dwór nawodny i rozbudowany o skrzydła południowe i wschodnie; w skrzydle wschodnim znalazła się wieża.
Przebudowany w wieku XVIII, kiedy to prawdopodobnie dobudowano krótsze skrzydło zachodnie w stylu barokowym. W latach 1850-1855 dwór przebudowano w stylu neogotyckim, co polegało na podwyższeniu o pół piętra wszystkich skrzydeł z krużgankiem i balustradą oraz usunięciu renesansowych szczytów skrzydła południowego. Być może wtedy, lub niewiele później, dostawiono najniższe północne skrzydło, dzięki czemu powstał czworoboczny dziedziniec. W dużym stopniu zniszczony dwór w 1945 r. popadać zaczął w coraz większą ruinę.
W ostatecznej wersji obiekt miał 2,5 kondygnacje, był murowany, z cegły, o czym świadczą zachowane ściany, tynkowany, podpiwniczony. Zbudowany na planie nieregularnego czworoboku, którego każdy bok ma ok. 20 m długości.
Na południowo-wschodniej fasadzie zachowała się pięciokondygnacyjna wieża na planie czworościanu...
W roku 1945 zamek w Smolcu został zniszczony i od tego momentu szybko popada w ruinę. Obecnie zachowane są jedynie fragmenty ścian zamkowych skrzydeł i wieża z przejazdem bramnym. Widać zagruzowane piwnice i pozostałości kolebkowych sklepień parteru. Wśród ruin odnaleźć można także narożnik gotyckiej wieży rycerskiej. Porośnięte krzakami i mocno zaniedbane ruiny zamku w Smolcu sprawiają dość przygnębiające wrażenie. Odczucie to dodatkowo potęguje zamkowa fosa wyglądająca jak miejscowe wysypisko śmieci. Zdecydowanie obiekt wymaga oprócz prac konserwatorskich także prac porządkowych, aby nadal nie niszczał i chociaż w takim stanie zachował się dla potomnych.
Zamek kiedyś...
A dziś...
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz